Tuesday, May 1, 2007

Caretta Caretta'lar


Sabahleyin yürüş yaparken gördüm. Zavallıcık ölmüştü. Ya denize giderken yolunu kaybetmişti, yada daha önce ölmüştü ve kıyıya vurmuştu.
Hemen biraz uzağında yapılan inşaat sayesinde kumlar havalanıyor kimbilir kaç türlü canlının hayatına son veriliyordu...
İnsan olarak doğaya çok zarar veriyoruz...Çok üzücü...:-(

Ortalama yaşları 100 ila 120 yıl... Bunun yaklaşık 70 yılını denizlerde dolaşarak geçiriyorlar... Ve dünyanın sadece belirli yerlerinde soylarını sürdürebilme mücadelesine girişiyorlar.

Caretta Caretta’lar dünyanın sadece belirli yerlerinde yumurtlayabiliyorlar. Yumurtlamak için çok ince kum olan sahilleri seçen Caretta Caretta’lar, rüzgarlarla Kuzey Afrika’dan gelen ince kuma sahip 20 kumsalı, Türkiye’nin Akdeniz kıyılarında bulmuşlar. Gelin görün ki Dünya Doğal Hayatı Koruma Vakfı’nın raporlarına göre bu kumsallardan 11’i oldukça kötü durumda.

Uluslararası raporlara göre Türkiye’de bu ince kumlar, inşaat sektöründe kullanılmak üzere çalınıyor. Oysa soyu tükenmekte olan Caretta Caretta’ları Türkiye taraf olduğu uluslararası anlaşmalar kapsamında korumakla yükümlü.

Fellhafer, Caretta Caretta’ların, Türkiye sahillerinde ışık, gürültü, çevre kirliliği, tehlikeli atıklar, yasal olmayan yapılar, tesadüfi avlanma, kaçak kum çıkarımı ve kıyı erozyonu gibi tehditlerle karşı karşıya bulunduğunu da söylüyor.

Geçen 5 yılda yaklaşık 250 deniz kaplumbağasını kurtardıklarını vurgulayan Fellhafer’a 'Peki bizler neler yapabiliriz?' diye soruyoruz? Yanıtına, 'Herkesin yapabileceği basit ve kolay birtakım şeyler var. Doğaya daha hassas ve daha duyarlı olunması gerekiyor.' diye başlıyor:

"Geceleri plajlarda yürüyüş yapılmaması gerekir ve kaplumbağaları gece plaja çıktıkları zaman korkutmamak, yanına yaklaşmamak fotoğraf makinası ya da kamera flaşları kullanmamak, güneş şemsiyeleri kullanmamak, çöpleri plaja atmamak, kısacası doğaya daha duyarlı olmak yeterli."

Viyana Üniversitesi biyologlarından Christine Fellhafer’a sahilin deniz kaplumbağaları için ne denli güvenli olduğunu soruyoruz. Bir diğer ifadeyle insanlar kumsalları yeteri kadar koruyor mu?

'Açıkcası hayır, pek değil. Özellikle de caretta çıktığı zaman herkes görmek ve resim çekmek istiyor; caretta'lara doğru geliyorlar... Onlar da korkup denize doğru geri dönüyorlar... Caretta 2-3 kez deneyerek yumurta bırakmak için geri döner. Eğer aynı şekilde korkup kaçarsa yumurtalarını denize bırakmak zorunda kalır ki bu da bütün yumurtaların yok olması, üreyememesi anlamına geliyor.'

Kaynak:voanews.



Caretta Carettaların boyları 115 ile 150 santim arasında değişiyor kiloları ise 70 ile 90 kilo ağırlığında, kabugu toprak, karnı ise turuncu (oranj) rengindedir.Genellikle yosun yiyerek beslenen Caretta Carettalar koloniler halinde yaşıyorlar. Ömürlerinin 70 yıl olduğu tahmin ediliyor. Normalde 2-3 yılda bir yumurta yapan Caretta Carettalar tenis topu büyüklüğündeki yumurtalarını arka ayaklarını kullanarak açtığı çukurlardan birine gömüyor. Çeşitli çukurlar açan kaplumbağa (Belki yumurtaların hangi çukurda olduğunun belli olmaması için, belki de nem oranını kontrol ederek en uygun yeri seçiyor) 80 ile 100 arasında yumurtalarını bu çukurlardan birine gömüyor. Yumurtlama süresi saatlerce sürüyor ve anne kaplumbağa çok zorlandığı için sürekli gözyaşı döküyor. İztuzu plajında kuluçka dönemi Mayıs Temmuz ayları arasındaki 55-60 günlük zaman aralığıdır. Ortalama 28.5 dereceye kadar sıcaklıkta erkek, 32 derecede ise dişilerin temmuz ayı başlarında yumurtadan çıktığı ve bu olayın eylüle kadar devam ettiği gözlenmiş. Bırakılan yumurtaların pek çok doğal düşmanı var bunların başında ise tilkiler geliyor. Koklayarak yumurtaları bulan tilkiler bu değerli yumurtaları yok ediyor. Yumurtadan çıkan yavrular doğal bir içgüdüyle denizden yansıyan ışığa doğru harekat ederek yaşayacakları yöne ilerliyorlar. Ancak yinede birçoğu yolunu şaşırıp susuzluktan ölüyor. Denize ulaşanların bir çoğu da yengeçlere, balıklara ve kuşlara yem olmaktan kurtulamıyor. Uzmanlar her yüz yumurtadan 1-2’sinin yaşamasının bu canlıların neslini sürdürmesinde yeterli olduğunu söylüyorlar. Yumurtadan çıkan yavrular eğer çevrede başka bir ışık yansıması varsa ölümlerine neden olacak yanlış hedeflere yöneliyorlar. Bu nedenle gün batımından doğuşuna kadar İztuzu kumsalına girmek belediye tarafından yasaklanmış.
Kaynak:likyapansiyon

0 comments:

About

.
 
google-site-verification: google6264df489a134469.html